VĂN HÓA AINU ĐÁNG ĐƯỢC CÔNG NHẬN
Với việc Nhật Bản là một đất nước thuần nhất, nhiều du khách đã không còn nhận ra rằng các hòn đảo xa xôi như Okinawa hay Hokkaido cũng có dân tộc riêng của nó. Đặc biệt, tộc người Ainu, những người săn bắn hái lượm bản địa ở Hokkaido, đã cố gắng để duy trì bản sắc văn hóa của họ từ bao đời nay.
Khi Nhật Bản đô hộ hòn đảo ngoài khơi bờ biển phía bắc vào năm 1869, người Ainu buộc phải đồng hóa. Giống như hầu hết các nền văn minh thuộc địa, họ đã đối mặt với việc không được thừa nhận và thiếu sự tôn trọng. Họ thậm chí còn không được công nhận là cư dân gốc của Nhật Bản cho đến tháng 4 năm 2019, khi một dự luật được thông qua cấm phân biệt đối xử với người Ainu.
Nhật Bản đã bị chỉ trích vì không đưa ra lời xin lỗi về hành vi sai trái đối với người Ainu. Khi các nhà chức trách Nhật Bản giữ vững lập trường không hối lỗi bằng cách tuyên bố “Một lời xin lỗi sẽ không thoải mái đối với nhiều người Nhật”, thì những lời chỉ trích còn nhiều hơn cả.
May mắn thay, những nỗ lực để duy trì văn hóa của người dân bản địa vẫn thành công. Du khách đến Hokkaido có thể tìm hiểu thêm về Ainu bằng cách khám phá Vùng Kamikawa, nơi truyền thống và lối sống của họ vẫn phát triển mạnh.
Kamikawa – quê hương của Ainu
Được bao quanh bởi dãy núi Daisetsuzan ở trung tâm Hokkaido, đây chính là nơi có nhiều hậu duệ Ainu vẫn sinh sống. Vùng đất này và văn hóa của nó đã được tôn vinh là “Di sản Nhật Bản”. Những dòng sông, những con đường yên tĩnh và những thị trấn ở Kamikawa vẫn luôn được gắn liền với cái tên Ainu.
Toàn bộ khu vực Daisetsuzan là một công viên quốc gia và sông Ishikari – trong lịch sử là nguồn cung cấp thực phẩm, giao thông và thông tin liên lạc cho các làng lân cận. Cách đây khoảng 150 năm, dân tộc Ainu đã sống định cư dọc theo con sông này. Dòng chảy mạnh mẽ của con song đã khoét sâu một hẻm núi xuyên qua một khu rừng hoang sơ, tạo nên địa hình lý tưởng cho sự sống ở lưu vực sông.
Vào mùa thu, những chiếc lá màu đỏ và cam đã vẽ nên hẻm núi Sounkyo với màu sắc rực rỡ trong một khung cảnh giống như một cuốn truyện thiên nhiên. Trong tiếng Ainu, Sounkyo có nghĩa là “dòng sông nhiều thác nước”.
Đây được cho là “Vùng đất của các vị thần” với trung tâm là ngon núi Asahidake – là đỉnh núi cao nhất của Hokkaido với độ cao 2.291 mét. Bằng một chuyến đi lên Asahidake Ropeway với tầm nhìn 360 độ đầy ngoạn mục, bạn sẽ hiểu ngay tại sao nó xứng đáng với danh hiệu như vậy.
Xem các buổi biểu diễn và nghệ thuật Ainu
Theo lịch sử, các khu định cư Kamikawa chủ yếu tập trung vào việc buôn bán và đánh cá dọc theo sông. Hàng năm vào tháng 9, người Ainu bản địa tập trung gần sông Ishikari để cầu nguyện sức khỏe tốt trong nghi lễ Kamuynomi. Ngồi đối diện nhau bên đống lửa, những người tham gia cúng dường các vị thần sông, thần núi. Những lời cầu nguyện thường là để có những chuyến đi an toàn.
Những người phụ nữ biểu diễn một điệu nhảy truyền thống và những chiếc gậy cạo gỗ thiêng được gọi là inau được ném xuống sông. Tận mắt chứng kiến nghi lễ này giống như mở một cuốn sách lịch sử và xem tổ tiên nhảy múa trên khắp trang giấy.
Một mặt hàng thiết yếu khác trong cuộc sống của người Ainu mà bạn vẫn có thể tìm thấy ở Hokkaido là gỗ chạm khắc. Sau khi phải từ bỏ hoạt động trao đổi hàng hóa và sử dụng đồng Yên Nhật để thanh toán, họ bắt đầu bán những bức gỗ chạm khắc để kiếm tiền.
Gấu nâu là một mô típ phổ biến trong đồ gỗ của người Ainu vì những con thú hùng vĩ này được coi là các vị thần. Việc này đã được truyền từ bao đời nay và giữ cho nghề thủ công tồn tại lâu dài. Ngày nay, gấu nâu và các hình chạm khắc động vật khác là một món quà lưu niệm tương đối phổ biến của Hokkaido.
Tìm hiểu thêm về lịch sử Ainu
Tìm hiểu lịch sử của người gốc Hokkaido từ cái nhìn của chính người Ainu là điều quan trọng và cần thiết. Nhà tưởng niệm Kawamura Kaneto Ainu, được thành lập bởi cộng đồng Ainu vào năm 1916 chính là nơi có thể cho chúng ta biết nhiều hơn về lịch sử Ainu.
Khi Hokkaido vẫn đang là một điểm đến hấp dẫn với ramen bơ, lễ hội tuyết hay các khu nghỉ mát tráng lệ thì lịch sử Ainu vẫn nằm bên dưới, như một cái rễ cây âm thầm kiến tạo vẻ đẹp cho khu vực . Nếu có cơ hội đến thăm Hokkaido, bạn hãy bước xa hơn, sâu hơn để khám phá những địa hình hiểm trở, hiểu rõ hơn về bản chất, về vẻ đẹp thực sự của vùng đất này.